تحلیل عنصر روایت در خاطره‌ نوشته‌ی «دخترشینا» براساس نظریه «ژرار ژنت»

Authors

  • الهام زارع دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه علامه طباطبایی
Abstract:

روایت‌شناسی علمی است که به‌ ساختار روایت می‌پردازد. از دیدگاه روایت‌شناسی ساختارگرا، تحلیل و بررسی روشمند آثار ادبی باعث‌ کشف روش‌های تولید معنا در این آثار خواهد شد. یکی از بزرگ‌ترین نظریه‌پردازان علم روایت‌شناسی ژرار ژنت فرانسوی است. او برای تحلیل متن روایی از سه عامل زمان دستوری، وجه‌ یا حال‌وهوا و لحن بهره برده است. با وجود اینکه روایت پهنه‌ای گسترده دارد، پژوهشگران بیشتر به تحلیل آن در آثار داستانی می‌پردازند. این مقاله بر آن است‌ تا با بررسی عنصر روایت در خاطره‌نوشتۀ دختر شینا، از دیدگاه‌ ژرار ژنت‌، گامی در راه تحلیل روایت‌شناسی نوع ادبی خاطره بردارد. نتایج نشان می‌‌دهد با توجه به اقتضای نوع ادبی خاطره‌نوشته‌، نوع روایت در این ژانر عموماً کلاسیک‌ و خطی است. در بخش‌هایی از این اثر که همسر راوی حضور دارد، از عنصر «صحنۀ نمایشی» استفاده شده و این ‌مسئله منجر به جذابیت و استناد بیشتر اثر شده است. از میان انواع بسامد، «بسامد مفرد» جایگاه نخست را در این روایت دارد. حضور کم‌رنگ راوی و ارائۀ جزئیات، فاصلۀ دو سطح‌ داستان و روایتگری را کاسته است؛ درنتیجه روایت واقع‌گرایانه‌تر شده است. این اثر از دیدگاه اول‌شخص مفرد روایت شده است. انتخاب این زاویه‌دید با نوع‌ ادبی خاطره‌ هماهنگی دارد و آن را باورپذیرتر کرده است. درضمن، نویسندۀ اثر محدودیت‌های این نوع راوی را نیز رعایت کرده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی نظریه روایت شناسی ژرار ژنت

ژرار ژنت، نظریه پرداز ساختارگرا در دوران معاصر است. این نویسنده و تحلیل گر فرانسوی با پشتوانه فکری از دو حوزه ادبی صورتگرایان روس و ساختارگرایان فرانسوی نظریه ادبی خود را با عنوان روایت شناسی بنیان نهاده است. در نظریه روایت شناسی ژنت اهم مطالب شامل تمایز داستان و روایت، سطوح گفتمان (مفهوم زمان و زیر شاخه های آن، وجه و لحن) و ترامتنیت است که به شکلی گسترده و با جزئیات قابل توجه به آن پرداخته است...

کانون روایت در الهی‌نامه عطار بر اساس نظریه ژرار ژنت

تحلیل و بررسی کانون روایت و شگردهای روایی در آثار داستانی، استعدادها و قابلیت‌هایی را باز می‌نمایاند که به کشف ساختـار منسجم و دقیقی از روایت اثر منتهی می‌شود؛ از‌این رو تشخیص گوناگونی کـانون‌های دیـد، شکل‌های مختلف ارتباط راوی با کانون‌ساز و زاویه دید از اهمیت فراوانی برخوردار است. یکی از انواع تکنیک‌های روایی که می‌توان بر اساس آن توانمندی‌های داستان‌پرداز را در شکل‌دهی به ساختار و نظام روایی...

full text

بررسی روایت زمان در سه اثر برگزیده ی زویا پیرزاد براساس نظریه ی ژرار ژنت

زمان و روایت آن از جمله موضوعاتی است که از دیرباز آدمی با آن همراه بوده است و تعریف این که زمان چیست؟ کاری دشوار می نماید؛ اگر از ما بخواهند زمان را تعریف کنیم بدون شک هیچ یک از ما قادر به تعریفی دقیق از زمان نخواهیم بود چرا که زمان عنصری است پویا که کسی از آن آگاه نیست. در این پژوهش نیز ما بر اساس سیر طبیعی گذشت زمان، مقدار کشش ها و شتاب ها و حذف هایی که در طول این نوع زمان شکل گرفته، در سه اث...

15 صفحه اول

کارکرد نظریه «زمان در روایت» ژرار ژنت در تحلیل رمان همسایه ها

زمان در روایت رمان، عنصری مهم و کلیدی به شمار می‌رود. ژرار ژنت، نظریه­پرداز ساختارگرای فرانسوی، نظریه زمان در روایت خود را در راستای تکامل نظریات سایر نظریه­پردازان در حوزه روایت عرضه داشته و تا کنون کامل­ترین نظریه در این حوزه بوده­است. عامل زمان، یکی از مهم‌ترین عناصر در ساختِ رمان است؛ زیرا هر رویدادی در زمان رخ می­دهد. برای بررسی بهتر عامل زمان، رمان همسایه­ها نوشته احمد محمود، به عنوانِ یکی ...

full text

بررسی روایت در مثنوی بر اساس نظریه ژرار ژنت

وجود عنصر روایت در ادبیات، دین، فلسفه، خاطرات و ... لزوم شکل گیری رشته ای جدید تحت عنوان روایت شناسی را سبب شد. مقوله زاویه دید و زمان به عنوان مهمترین وجوه ساختار روایی، به عنوان عناصر مرکزی بسیاری از نظریه‏های ادبی از جمله نظری? ژرار ژنت(genette gerad) است. وی در مقوله زاویه دید، با کانون سازی، - چه کسی روایت می کند؟ و داستان از زاویه دید چه کسی بیان می شود ؟- باعث شناخت شناسنده در مواجه با م...

15 صفحه اول

بررسی عنصر زاویۀ دید در منظومۀ خسرو و شیرین نظامی براساس الگوی روایت‌شناسی ژرار ژنت

نزدیک به چهار دهه است که روایت‌شناسی به عنوان علمی مستقل، در غرب جای خود را باز کرده و در مطالعه و بررسی متون ادبی از آن استفاده می‌شود. یکی از نظریه‌پردازان برجستۀ روایت‌شناسی، ژرار ژنت فرانسوی است که به گفتۀ بسیاری از محققان، کامل‌ترین نظریات را در باب این حوزه داده است. آرای دقیق و منسجم ژنت در حوزۀ روایت‌شناسی، به‌ویژه در مبحث زاویۀ دید، چنان ظرفیتی دارد که می‌‌توان با کمک الگوی روایت‌شناسی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 2

pages  65- 76

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023